- Home
- Kennisbank
- Tips en uitleg
- Wat is een mangatwacht?Ffo
Wat is een mangatwacht?
Een mangatwacht is een persoon die bij een mangat toezicht houdt op medewerkers die werkzaamheden uitvoeren in een besloten ruimte. Deze persoon wordt ook wel buitenwacht genoemd. Dit komt doordat de medewerker buiten een besloten ruimte de wacht houdt. Ook de term veiligheidswacht wordt vaker gebruikt omdat de persoon toezicht houdt op de veiligheid.
Als het ware houdt de mangatwacht de wacht bij een mangat van een besloten ruimte. Daarbij is het gebruikelijk dat deze wacht zich zo dicht mogelijk bij het mangat bevindt. Maar wat is een mangat?
Wat doet een mangatwacht?
Een mangatwacht dient altijd bij of in de buurt van het mangat aanwezig te zijn. Van een mangatwacht wordt niet verwacht dat hij of zij in de besloten ruimte gaat. Daarbij moet hij of zij toezicht houden op het veilig uitvoeren van de werkzaamheden. Vaak wordt er via een portofoon of andere communicatiemiddelen gezorgd voor een duidelijke communicatie. Zodat de mangatwacht weet wat er in de besloten ruimte gebeurt. Mocht er iets gebeuren in een besloten ruimte en er nood ontstaan, dan is het belangrijk dat een mangatwacht de juiste (interne) diensten in kan schakelen of de medewerker(s) uit de besloten ruimte kan redden.
Extra taken van een mangatwacht
Het komt geregeld voor dat een mangatwacht ook als brandwacht kan optreden. Dan heeft hij of zij ook de taak om een (beginnende) brand onder controle te krijgen en te letten op brandgevaar. Kortom, de werkzaamheden van een mangatwacht lijken passief te zijn. Maar het vergt veel verantwoordelijkheid. De taken zijn divers en afhankelijk van het soort besloten ruimte, waaronder het opsporen van brandgevaar en het verzorgen van redding en evacuatie bij noodsituaties. Dat zijn grote verantwoordelijkheden
Wat is een mangat en hoe ziet het eruit?
Een mangat is een toegangsmogelijkheid tot een besloten ruimte. Dit is een opening in bijvoorbeeld een silo, tank of rioolingang. Het is een gat waar een medewerker doorheen past. Veel besloten ruimten hebben een mangat of luik als toegangsmogelijkheid.
Toegang en betreding van een mangat
De doorgang wordt veelal gebruikt door medewerkers die reparatie- of schoonmaakwerkzaamheden moeten verrichten. Denk hierbij aan lassen of het reinigen van tanks in de voedingsindustrie.
Er zijn verschillende mangaten te vinden. De meesten mangaten zijn met een luik of mangatdeksel af te sluiten en dien je verticaal te betreden. Soms zijn er aan de binnenzijde ladders beschikbaar om een ruimte te betreden. Maar er zijn ook besloten ruimten waarbij dit niet het geval is. Dan is het belangrijk de juiste middelen te gebruiken om een medewerker af te laten dalen door middel van een takelsysteem.
Side entry mangaten
Ook bestaan er mangaten die verticaal geplaatst zijn, zoals mangaten aan de zijkant van een besloten ruimte, ook wel 'side entry' genoemd. In dit geval is er aan de zijkant van een tank of silo een mangat geplaatst. Door dit mangat gaat een medewerker horizontaal naar binnen. Ook hier zijn middelen beschikbaar om een veilige betreding te garanderen. Bekijk hier de Rescue Slider voor veilige toegang in een side entry mangat.
De risico’s bij het werken in een mangat
Het is altijd belangrijk om toestemming te krijgen voor het betreden van een besloten ruimte. Daarbij moeten de risico’s geanalyseerd en beoordeeld zijn. Ook moet er een gedegen redding- en evacuatieplan gereed zijn.
Er zijn verschillende risico’s waar men rekening mee moet houden. Zijn er gevaarlijke stoffen aanwezig in de besloten ruimte? Kan er een risico zijn dat er te weinig zuurstof aanwezig is als een medewerker afdaalt? Is het mogelijk dat er een luchtmengsel ontstaat waarbij er brandbare dampen ontstaan?
Een Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) kan hierbij helpen. Met een gedegen RI&E heeft een bedrijf inzicht in wat de risico’s zijn en welke maatregelen getroffen dienen te worden om de risico’s in te perken. Uit een RI&E kan naar voren komen dat medewerkers gebruik moeten maken van middelen en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). Harnassen, helmen, verlichting, explosiemeters, gasdetectie zijn middelen waaraan gedacht kan worden.
Training mangat
Wist je dat er een training is om een mangatwacht op te leiden? In de training mangatwacht wordt geleerd hoe toezicht te houden op personen die werken in een besloten ruimte en hoe te handelen in het geval van een noodsituatie.
Meer weten over mangatwachten?
Schrijf je in voor het laatste nieuws omtrent personeel inhuren, wet- en regelgeving & veiligheid. En dat geheel vrijblijvend!
Veelgestelde vragen
Ja, in veel gevallen wordt vereist dat een mangatwacht een erkende training heeft gevolgd, bijvoorbeeld conform VCA-normen of aanvullende bedrijfsspecifieke certificaten. Werkgevers zijn verantwoordelijk voor het inzetten van gekwalificeerd personeel bij risicovolle werkzaamheden.
Een mangatwacht is verplicht bij het betreden van besloten ruimten waar risico’s aanwezig zijn, zoals verstikking, gasophoping, explosiegevaar of gevaarlijke stoffen. Dit is vastgelegd in het Arbobesluit en vaak onderdeel van het werkvergunningssysteem.
Er is géén verschil in functie: “mangatwacht” en “buitenwacht” worden als synoniemen gebruikt. Beide termen beschrijven iemand die buiten de besloten ruimte toezicht houdt en hulp biedt bij noodsituaties.
Bij een incident slaat de mangatwacht direct alarm, houdt contact met de persoon in de besloten ruimte en schakelt hulpdiensten of de interne BHV in. Ook zorgt hij of zij dat reddingsmiddelen beschikbaar zijn. De mangatwacht betreedt de ruimte nooit zelf zonder juiste middelen en bevoegdheid.
Een mangatwacht moet beschikken over een portofoon, gasdetectieapparatuur, toegang tot het reddingsplan, EHBO-middelen en goed zicht op de toegang tot de besloten ruimte. Daarnaast is kennis van de locatie en de veiligheidsprocedures essentieel om adequaat te kunnen handelen.
