- Home
- Kennisbank
- Blogs
- De noodzaak van gedragsverandering: ‘Veilig werken begint bij emotie’
De noodzaak van gedragsverandering: ‘Veilig werken begint bij emotie’
Bij veilig werken denken we vaak aan regels, procedures, de juiste helm of een perfect harnas. Belangrijke aspecten, absoluut. Maar volgens Eurosafe-safety support specialist Remmelt zit de kern ergens anders: in emotie en in de noodzaak die je voelt om echt veilig te willen werken. Want zoals hij zegt: "Als je geen noodzaak voelt, waarom zou je dan echt veilig willen werken?"
Voor de kleinkinderen
“Veel deelnemers van een training komen bij ons met het idee: Ik weet het al, ik werk al jaren op daken of in besloten ruimtes,” begint Remmelt. Sommigen hebben de training eerder gevolgd, anderen vinden zichzelf onkwetsbaar. Remmelt ziet het vaak: stoer gedrag, het idee dat ongelukken anderen overkomen. Maar juist daar schuilt volgens hem het gevaar.
Zijn aanpak? “Ik stel altijd bij een training de vraag waarom iemand hier is. En dus leg ik snel de link naar wat voor mensen belangrijk is. Dan kom je uit bij familie, vriendengroepen, voetbalteams of kleinkinderen. Want als je veilig werkt voor jezelf en voor de mensen die je liefhebt, verdwijnt de gedachte ‘dan is het maar zo, als er iets gebeurt’ snel” vertelt Remmelt overtuigend.
De valkuil van ervaring
Remmelt ziet dat ervaren deelnemers de training soms zelf al invullen. Ze nemen taken over van een ander of werken vooruit. Dat lijkt goed, maar kan het overzicht en de veiligheid ondermijnen. Remmelt benoemt dat positief: "Mooi dat je het kan, maar geduld is van groot belang. Iedereen moet aangehaakt blijven tijdens de training. Veiligheid is een teaminspanning, geen wedstrijdje wie het eerste klaar is.”
Verschillende trainingen, verschillend gedrag
“Het gedrag van deelnemers verschilt ook per type training. De reddingstrainingen, die ik zelf verzorg hebben vaak een serieuze sfeer. Je gaat mensenlevens redden. Het gevaar in dit type trainingen is dat deelnemers ook hier invullen wat ze denken te weten. Ik blijf de handelingen dan herhalen tot het goed gedaan wordt zonder aannames. Bijvoorbeeld bij het gebruik van de oefenpop. Ik blijf herhalen tot ze deze behandelen alsof het een echt mens is.”
Hoewel Remmelt zelf weinig trainingen meer geeft voor werken op platte en hellende daken weet hij dat ook in dit type trainingen gevaren rusten door bepaald gedrag. “De gevaren zijn minder zichtbaar in dit type trainingen. Daarom dagen we deelnemers uit om actief te zoeken naar verborgen risico’s, zoals lichtkoepels. Het doel is om maximaal door te denken en te visualiseren. En natuurlijk dat stuk persoonlijke emotie blijven noemen. Dat is bewust en veilig werken.”
De kracht van emotie
“Over emotie gesproken: dat is geen zwakte, maar een enorm belangrijk aspect in ons werk” gaat Remmelt verder. “Het is de motor achter intrinsieke motivatie. Maar je begrijpt, dat kan best een taboe zijn onder onze doelgroep.”
Remmelt zag het effect van emotie toen hij een video over ongevalstatistieken toonde aan een zogenaamd ongemotiveerde groep. Vooraf waarschuwde hij voor de emotie die dit kon oproepen. Daar werd toen nog lacherig op gereageerd. Het uiteindelijke resultaat? Een muisstille groep die na afloop vol vragen bleef tot ver na de training.
“Sommige mensen ‘willen’ leren, anderen moeten leren. De kunst is het ‘moeten’ om te draaien naar ‘willen’. Dat begint bij het delen van ervaringen en verhalen over wat er mis kan gaan. Als je in gesprek gaat, zijn er altijd meer voorbeelden van (bijna)ongevallen te noemen dan mensen zelf beseffen. Zo zet ik mensen aan.”
Van verplichting naar echt willen
“Veilig werken begint dus niet bij techniek, maar bij intrinsieke motivatie. Door emotie te koppelen aan werksituaties en ervaringen, wordt veiligheid geen verplicht nummer maar, een bewuste verantwoordelijkheid. En dat maakt het verschil tussen weten hoe het moet en het ook écht doen” eindigt Remmelt.
