- Home
- Kennisbank
- Tips en uitleg
- Wat is het verschil tussen een brandwacht en brandweerman?
Wat is het verschil tussen een brandwacht en brandweerman?
Hoewel de termen vaak door elkaar worden gebruikt, zijn een brandwacht en een brandweerman twee verschillende functies. Met elk hun eigen taken, opleiding en inzetgebied. Het belangrijkste verschil: een brandwacht houdt preventief toezicht om brand te voorkomen, terwijl een brandweerman actief branden bestrijdt en hulp verleent bij incidenten.
Verschil in opleiding en inzetbaarheid
Het onderscheid wordt al gemaakt in de opleiding. Het gebruik van termen speelt hierin een belangrijke rol. Van oudsher worden brandweermannen en -vrouwen namelijk Rijksgediplomeerde brandwachten genoemd. Een Rijksgediplomeerde brandwacht is opgeleid door de overheid en heeft veel praktijkervaring. Zodra zich een (grootschalige) brand voordoet wordt de hulp van de brandweer ingeschakeld. Brandweermannen of - vrouwen worden opgeroepen om een brand te bestrijden. Zij redden mens en dier en verlenen daarbij hulp. Een brandweerman of -vrouw is altijd opgeleid tot Rijksgediplomeerde brandwacht.
Wanneer iemand toezicht moet houden op het voorkomen van brand worden zowel Rijksgediplomeerde brandwachten, als industriële brandwachten ingezet. Dit is afhankelijk van de soort werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden en waar de klus plaatsvindt. Zo wordt in de industrie een industriële brandwacht (ook wel mangatwacht) ingezet. Een industriële brandwacht heeft een cursus zonder stage gevolgd en is inzetbaar bij industriële werkzaamheden en voor het uitvoeren van gasmetingen. Hieronder gaan we dieper in op de verschillen.
Het verschil tussen Rijksgediplomeerde en industriële brandwacht
Brandwachten worden ingezet om preventief toezicht te houden op locaties waar eisen worden gesteld op het gebied van brandveiligheid, brandpreventie en brandbestrijding. Dit is veelal op advies van gemeenten, verzekeringsmaatschappijen, bedrijven en evenementorganisaties.
Ook treedt de brandwacht indien nodig, levensreddend op. Een beginnende brand wordt geblust en EHBO kan worden verleend. Hiervoor wordt een industriële brandwacht of een Rijksgediplomeerde brandwacht ingezet. Afhankelijk van de locatie en de eisen van de opdrachtgever.
Rijsgediplomeerde brandwacht
Rijksgediplomeerde brandwachten zijn ook werkzaam bij de brandweer en worden ingezet als brandwacht bij 'schone' klussen. Dit betekent dat de werkzaamheden geen vervuiling met zich meebrengen. Denk hierbij aan uitval van een brandmeldcentrale of blusinstallatie, aan brandgevaarlijke situaties in openbare gebouwen (hotels, ziekenhuizen en bedrijfspanden) of aan evenementen. Eigenlijk bij alle situaties waar brandbestrijding, gevaarlijke stoffen en hulpverlening een rol spelen, is een Rijksgediplomeerde brandwacht nodig. Daarnaast stelt de verzekering hoge eisen, waardoor een Rijksgediplomeerde brandwacht geadviseerd wordt.
Industriële brandwacht
Dit werkt anders bij een industriële brandwacht. De industriële brandwacht werkt in omgevingen waar vervuiling voorkomt, zoals de industrie. Bij werkzaamheden zoals branden, slijpen en lassen, ook wel ‘heetwerkzaamheden’ genoemd, is de aanwezigheid van een industrieel brandwacht verplicht. De kerntaak van een industrieel brandwacht is het bewaken van de brandveiligheid, het voorkomen van brand en handelingen te verrichten bij calamiteiten. Industriële brandwachten zijn in het bezit van een VOL-VCA diploma en een buitenwacht/mangat-diploma. Daarnaast moet een wacht opgeleid zijn in het gebruik van kleine blusmiddelen en het uitvoeren van gasmetingen.
In onderstaande branches worden veelal Rijksgediplomeerde brandwachten als brandwacht ingezet.
Brandwacht in kantoren of (zorg)instellingen
Door de (lokale) brandweer worden eisen gesteld aan de brandveiligheid van kantoren of instellingen. De bouwtechnische eisen hebben betrekking op de alarmering en de detectie van rook en brand. Indien dit niet in orde is, dan is de aanwezigheid van een brandwacht een vereiste. Niet alleen de brandweer eist dit, ook de verzekeraar. Een brandwacht houdt toezicht op de brandveiligheid en treedt op bij een calamiteit. Daarbij kunnen zij levensreddend handelen.
Brandwacht bij dakwerkzaamheden
Bij werkzaamheden aan of op het dak kunnen brandgevaarlijke situaties ontstaan. Bijvoorbeeld bij het repareren van bitumen daken waar open vuur wordt gebruikt. Met een ingehuurde brandwacht wordt er toezicht gehouden en worden grote gevolgen beperkt als zich een kleine brand voordoet. Daarnaast kan er op verzoek brandveiligheidsmateriaal, zoals brandblussers, worden geleverd.
De juiste brandwacht kiezen voor jouw situatie
Een Rijksgediplomeerd brandwacht en een industriële brandwacht worden voor verschillende doeleinden ingezet. Rijksgediplomeerde brandwachten zijn zo opgeleid om als brandweerman of -vrouw te fungeren, maar ook om als brandwacht ingezet te worden bij 'schone' klussen. Voor het inhuren van een brandwacht moet goed worden gekeken naar de werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd. Waar vindt het plaats, welke risico's zijn eraan verbonden en welke vaardigheden moet een brandwacht beheersen? Is er een 'vuile' klus, dan wordt een industriële brandwacht ingezet. Een industriële brandwacht wordt ook wel heetwerkwacht, mangatwacht of buitenwacht genoemd.
Mis geen nieuwe inzichten meer!
Blijf op de hoogte van de laatste tips & uitleg. Leer over wet- en regelgeving en bekijk onze projecten. Schrijf je vrijblijvend in.
Veelgestelde vragen
Een Rijksgediplomeerde brandwacht is opgeleid door de overheid en werkzaam binnen of volgens brandweerstandaarden. Een industriële brandwacht is gericht op toezicht en veiligheid in industriële omgevingen en bij hete werkzaamheden.
Bij risicovolle industriële klussen, zoals lassen, slijpen of onderhoud in besloten ruimten (tanks, silo’s). Ze zijn ook opgeleid voor gasmetingen en optreden bij calamiteiten.
Als de brandveiligheid tijdelijk onvoldoende is (bijvoorbeeld defecte brandmeldinstallatie), eisen brandweer of verzekeraar een brandwacht voor toezicht en snelle interventie.
Toezicht houden bij het werken met open vuur (bijv. bitumen). De brandwacht grijpt snel in bij brand en kan zorgen voor blusmiddelen.
Ja. Vooral Rijksgediplomeerde brandwachten zijn opgeleid om te reanimeren, EHBO toe te passen en beginnende branden te blussen.
